Αρνητική γνωμοδότηση σε ένα περιβαλλοντικό έργο το οποίο συμβολίζει το μέλλον στην αποθήκευση ενέργειας, έδωσε το δημοτικό συμβούλιο Κοζάνης στη συνεδρίαση της Τετάρτης, λίγες ημέρες πριν η ΔΕΗ παρουσιάσει το μεγάλο επενδυτικό της σχέδιο για τη Δυτική Μακεδονία στις νέες ανανεώσιμες πηγές.
Τη στιγμή λοιπόν που η δημοτική αρχή ενέκρινε τη δημιουργία μίας νέας Διεύθυνσης Περιβάλλοντος στον νέο Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας της ΔΕΥΑΚ, με τις αντιδράσεις να είναι πολλές και την αντιπολίτευση να μιλάει για φωτογραφικές επιλογές, η δημοτική αρχή συνεπικουρούμενη και από τις υπόλοιπες παρατάξεις αποφάσισε να ορθώσει ανάστημα σε ένα έργο αντλησιοταμίευσης με την αιτιολογία πως στο χώρο που πρόκειται να κατασκευαστεί είχε προβλεφθεί… λίμνη.
Είναι απορίας άξιο πως ενώ στην ίδια συνεδρίαση Δήμαρχος και δημοτική αρχή επιχειρηματολογούσαν για την προστασία του Περιβάλλοντος και τα έργα που θα προωθηθούν από τη ΔΕΥΑΚ, γνωμοδοτούσαν αρνητικά σε έργο το οποίο δείχνει το μέλλον, καθώς οι αντλησιοταμιευτικοί σταθμοί λειτουργούν σαν φυσικές μπαταρίες για μαζική αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας.
Η γνωμοδότηση αφορούσε «Έργο Αντλησιοταμίευσης στο Ορυχείο Νότιου Πεδίου του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας» με φορέα του έργου ΔΕΗ Α.Ε με την εισήγηση της υπηρεσίας την οποία αποδέχτηκε πλήρως η δημοτική αρχή και το δημοτικό συμβούλιο, να σημειώνει:
«Η απόκλιση από τον αρχικό σχεδιασμό του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου για τη Ζώνη Απολιγνιτοποίησης Πτολεμαΐδας, ο οποίος είχε εγκριθεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), προκαλεί προβληματισμούς και χρήζει προσεκτικής παρακολούθησης. Ο αρχικός σχεδιασμός περιλάμβανε τη διαμόρφωση της λίμνης με στόχο τη βελτίωση της βιοποικιλότητας της περιοχής και την κάλυψη των αρδευτικών αναγκών των νέων καλλιεργειών. Η καθυστέρηση στην υλοποίηση αυτού του σχεδιασμού, που υπερβαίνει τα δύο έτη, αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με τις προθέσεις της ΔΕΗ ως προς την αποκατάσταση της περιοχής. Ως εκ τούτου, μέχρι να αποσαφηνιστούν οι επόμενες ενέργειες της εταιρείας, παραμένουμε επιφυλακτικοί ως προς την πορεία της αποκατάστασης».
Ερωτηματικό πλέον προκύπτει για το αν ο Δήμαρχος Κοζάνης μετά τη συγκεκριμένη απόφαση, θα βρίσκεται στις πρώτες σειρές της μεγάλης εκδήλωσης της ΔΕΗ την Πέμπτη, παρουσία του Πρωθυπουργού, όπου μεταξύ άλλων η Επιχείρηση θα ανακοινώσει τα έργα αντλησιοταμίευσης που προωθεί, ώστε να αποτελέσει βασικό παίκτη της αγοράς και σε αυτόν τον τομέα της ενέργειας.
Το… γνωμοδοτικό «ΟΧΙ» του Δήμου Κοζάνης στη ΔΕΗ δημιουργεί προβληματισμό, τη στιγμή που η Επιχείρηση στέλνει το μήνυμα της ενεργής παρουσίας της στη Δυτική Μακεδονία, διατηρώντας την περιοχή ως μεγάλο ενεργειακό κέντρο με έμφαση στις νέες τεχνολογίες, όπως τα data center, η αποθήκευσης ενέργειας κ.α.
Σκοπός των μεγάλων αντλησιοταμιευτικών μονάδων είναι να λειτουργούν ως αντλίες τις ώρες υπερπαραγωγής μεγάλων αιολικών πάρκων ή φωτοβολταϊκών συστημάτων και να παράγουν ως υδροηλεκτρικές τις ώρες υψηλής ζήτησης. Ενσωματώνουν επίσης και τη δυνατότητα συνδυασμού λειτουργίας, δηλαδή το ένα συγκρότημα να αντλεί και το άλλο να παράγει, ανάλογα με τις απαιτήσεις του Διαχειριστή Συστήματος. Έτσι, προσφέρονται σημαντικές επικουρικές υπηρεσίες στο δίκτυο ηλεκτρισμού, προκειμένου να ενισχύεται η σταθερότητά του και να μπορεί αυτό να παραλαμβάνει με ασφάλεια την παραγωγή των στοχαστικών ΑΠΕ, μεγιστοποιώντας τη διείσδυσή τους στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής.
αντλησιοταμίευση αποτελεί ένα «δυνατό χαρτί» στις κινήσεις των ισχυρότερων ενεργειακών παικτών της χώρας με τις επενδύσεις που έρχονται να αναμένεται να ξεπεράσουν τα 3 δισ. ευρώ.
Ως τώρα, λειτουργούν στην Ελλάδα περίπου 700 MW αντλησιοταμίευσης, τα οποία ανήκουν στη ΔΕΗ με την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ να εισέρχεται και εκείνη δυναμικά στον κλάδο. Οι ενεργειακοί όμιλοι αναμένεται να διευρύνουν τις δυνατότητες εκμετάλλευσης στον τομέα της αποθήκευσης ενέργειας με mega projects να είναι προ των πυλών.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ανεβαίνει σημαντικά η τάση το τελευταίο διάστημα στη χώρα, με την αντλησιοταμίευση να κερδίζει «έδαφος» σημαντικά. Το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα προβλέπει ότι η δυναμικότητα των έργων αντλησιοταμίευσης από 700 MW που είναι σήμερα θα ανέλθει στα 1.745 MW το 2030, στα 2.949 MW το 2035, στα 4.464 MW το 2040, στα 5.251 MW το 2045 και τα 5.453 MW το 2050.
Το έργο της ΔΕΗ
Η μελέτη αφορά την περιβαλλοντική αδειοδότηση κατασκευής έργου αντλησιοταμίευσης, εντός του Ορυχείου Νότιου Πεδίου του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας, στα πλαίσια της αποκατάστασης των λιγνιτωρυχείων. Το έργο αξιοποιεί τους χώρους των πρώην ορυχείων για τη δημιουργία βιώσιμων ταμιευτήρων ενέργειας, συνδυάζοντας την αντλησιοταμίευση με περιβαλλοντικά υπεύθυνες πρακτικές. Σκοπός είναι η μείωση των επιπτώσεων της μεταλλευτικής δραστηριότητας και η προώθηση βιώσιμης χρήσης των φυσικών πόρων, με εκτιμήσεις για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και μέτρα προστασίας σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Προβλέπεται η δημιουργία δύο ταμιευτήρων (Άνω και Κάτω) και αντλιοστασίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Επιπλέον, περιλαμβάνεται η κατασκευή έργων προσαγωγής, αντιπλημμυρικής προστασίας και σύνδεσης με το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτά τα έργα θα εξασφαλίσουν τη σωστή λειτουργία του συστήματος αντλησιοταμίευσης, την προστασία από πλημμύρες και τη διασύνδεση με το εθνικό δίκτυο, επιτρέποντας την παραγωγή και μεταφορά της παραγόμενης ενέργειας.
Η βασική λειτουργία του έργου είναι η αποθήκευση ενέργειας, με τη μετατροπή περίσσειας ενέργειας του δικτύου σε δυναμική υδραυλική ενέργεια στον Άνω ταμιευτήρα. Ο στόχος είναι να είναι οικονομικά βιώσιμη η επαναπροσφορά της ενέργειας στο δίκτυο, όταν απαιτείται. Η άντληση νερού πραγματοποιείται με χρήση ηλεκτρικών μηχανών επαγωγικού τύπου ως κινητήρες, και όταν απαιτείται η παραγωγή ενέργειας, οι αναστρέψιμες υδραυλικές μηχανές λειτουργούν ως υδροστρόβιλοι, παρέχοντας κινητική ενέργεια στις ηλεκτρικές μηχανές για να την μετατρέψουν σε ηλεκτρική ενέργεια και να τροφοδοτήσουν το δίκτυο.
Ο σταθμός αναμένεται να έχει δύο κύκλους λειτουργίας: άντλησης και παραγωγής ενέργειας. Κατά τη φάση της άντλησης, η λειτουργία διαρκεί 20 ώρες την ημέρα, με μέση παροχή 138,93 m³/s. Στην περίπτωση αυτή, ο σταθμός απορροφά μέση ισχύ 201MW, με τη μέγιστη ισχύ άντλησης να φτάνει τα 221MW. Στη φάση της παραγωγής, ο σταθμός παράγει ηλεκτρική ενέργεια για 14,5 ώρες την ημέρα, με μέση παροχή 191,04 m³/s. Η μέση ισχύς παραγωγής ανέρχεται σε 206MW, με μέγιστη ισχύ 227MW και ελάχιστη ισχύ 186MW. Το έργο εκμεταλλεύεται το 82,66% της συνολικής χωρητικότητας του άνω ταμιευτήρα, ενώ η παραγόμενη ενέργεια εξαρτάται από τη στάθμη του ταμιευτήρα, η οποία επηρεάζει την παραγωγή και την απορρόφηση ενέργειας.
Επιπλέον, το έργο περιλαμβάνει τη διασύνδεση με το δίκτυο του ΑΔΜΗΕ για τη μεταφορά της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας, την αντιπλημμυρική προστασία για την ασφάλεια της περιοχής και τη δημιουργία οδικής διασύνδεσης μέσω υφιστάμενων εργοταξιακών δρόμων, εντός των ορυχείων του Νοτίου Πεδίου, για την πρόσβαση στους αποθεσιοθαλάμους.
Το προτεινόμενο έργο χωροθετείται εντός του Τομέα 7 του Ορυχείου Νότιου Πεδίου του Λιγνιτικού Κέντρου Δυτικής Μακεδονίας και βρίσκεται στον «Πυρήνα» της «Ζώνης Απολιγνιτοποίησης Κοζάνης» (Ζ.ΑΠ. Κοζάνης- Άρθρο 155 ΦΕΚ 245 Α/09-12-2020 όπως τροποποιήθηκε με το Άρθρο 17 ΦΕΚ 247 Α/10-12-2021) και θα υλοποιηθεί μετά την ολοκλήρωση της μεταλλευτικής δραστηριότητας, αποτελώντας μέρος του συνολικού σχεδιασμού αποκατάστασης των λιγνιτωρυχείων.
Το υπό μελέτη έργο την αφορά την αποθήκευση ενέργειας μέσω ενός Άνω ταμιευτήρα, όπου η ενέργεια αποθηκεύεται όταν υπάρχει περίσσεια στο δίκτυο και το κόστος άντλησης είναι χαμηλότερο από το κόστος παραγωγής. Η αποθήκευση γίνεται με άντληση νερού μέσω αναστρέψιμων υδραυλικών μηχανών, που λειτουργούν ως αντλίες με ηλεκτρικούς κινητήρες. Όταν χρειάζεται επαναπροσφορά ενέργειας, οι μηχανές λειτουργούν ως υδροστρόβιλοι, μετατρέποντας την κινητική ενέργεια σε ηλεκτρική για να τροφοδοτήσουν το δίκτυο.
Κατά τη φάση κατασκευής του έργου, θα γίνουν οι απαραίτητες εργασίες για τη διαμόρφωση των εδαφών των Άνω και Κάτω Ταμιευτήρων, την κατασκευή του Αγωγού Προσαγωγής, του Σταθμού Παραγωγής και του νέου Υποσταθμού καθώς και τα υπόγεια έργα σύνδεσής τους, των αντιπλημμυρικών έργων και του Αντλιοστασίου Αποχέτευσης με τον αντίστοιχο αγωγό. Στο παρακάτω, Σχήμα 2, φαίνονται οι Άνω και Κάτω ταμιευτήρες, ο αγωγός προσαγωγής και ο Σταθμός Παραγωγής.
* Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά εδώ